Η διόπτρα του Ήρωνος

Ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς κατασκεύασε την διόπτρα αυτή η οποία θα λέγαμε είναι ένα εξαιρετικό γεωδαιτικό όργανο που μετρούσε με ακρίβεια την οριζόντια την κατακόρυφη και τη γωνιακή απόσταση δύο ουράνιων ή γήινων σημείων. Μετρά με λίγα λόγια ύψη, μήκη, αζιμούθια και γωνιακές αποστάσεις. Με αυτό το καταπληκτικό όργανο για εκείνη την εποχή θα λέγαμε ότι μπορούσες να μετρήσεις την αποτύπωση νησιών και θαλασσών γεωγραφικά να υπολογίσεις της αποστάσεις των αστέρων και να πρόβλεψις μια εκλείψει ακόμη και στην οικοδομική και στην εκτέλεση πολύπλοκων δομικών έργων.

Η λειτουργία

Αποτελείται από ένα ξύλινο τρίποδο ύψους 50 περίπου εκατοστών πάνω στο οποίο στηρίζεται το σκόπευτρο (γωνιόμετρο) και μια βαθμονομημένη πλάκα επί της οποίας κινείται. Το όργανο περιλαμβάνει μηχανισμό ακριβείας για οριζόντια και κατακόρυφη περιστροφή του γωνιομέτρου με τη χρήση ατέρμονος κοχλία, καθώς και σκόπευτρο. Ο μηχανισμός ακριβείας είναι κατασκευασμένος από ορείχαλκο.

Ο χειριστής αυτού του οργάνου μπορούσε να σκοπεύσει οποιοδήποτε σημείο στο χώρο και να σημειώσει τις γωνιακές συντεταγμένες του. Ακόμη θα μπορούσε να τοποθετηθεί ένα σύστημα οριζοντίωσης (χωροβάτης) στην βάση του που αποτελούνταν από δύο κατακόρυφους γυάλινους συγκοινωνούντες σωληνίσκους με νερό που χρησιμοποιούνταν για τον καθαρισμό του οριζοντίου επιπέδου και μια ρυθμιζόμενη με ακρίβεια σκοπευτική διάταξη. Το σύστημα είχε ως παρελκόμενα δύο βαθμονομημένους κανόνες που ο καθένας έφερε μια διάταξη κατακορύφωσης και μια ολισθαίνουσα ασπρόμαυρη ασπιδίσκη που έπαιζε το ρόλο του στόχου. Ο χειριστής του οργάνου μπορούσε να στοχεύσει δύο τυχαία σημεία στα οποία ήταν τοποθετημένοι οι δύο βαθμονομημένοι κανόνες και να υπολογίσει την υψομετρική τους διαφορά. Στην επίλυση τοπογραφικών προβλημάτων με τη χρήση της διόπτρας ο Ήρων εφαρμόζει τις ευθυγραμμίες, την πολλαπλή καθετότητα και τις αναλογίες πλευρών ομοίων τριγώνων.

Είναι όμως βέβαιο ότι τουλάχιστον στον υπολογισμό αστρονομικών μεγεθών χρησιμοποιούνταν τα μοιρογνωμόνια της διόπτρας όπως ακριβώς και στους αστρολάβους.

Δείτε ακόμα: Συρακούσια το μεγαλύτερο αρχαίο πλοίο του κόσμου

Αν σας άρεσε το άρθρο και το βρήκατε χρήσιμο υποστηρίξτε στα κοινωνικά δίκτυα με ένα Like, tweet για να συνεχίσω. 

Ακολουθήσετε το Tech News in Greek στο Google News για να μαθαίνετε άμεσα όλα τα νέα.